Współczesny rozwój technologiczny i powszechny dostęp do komputerów oraz sieci informatycznej sprawia, że już od dłuższego czasu mowa jest też o nowej formie naruszania prawa. Chodzi tutaj oczywiście o przestępstwa komputerowe, których ofiarą może paść każdy z nas. Jakie ich rodzaj wyróżniamy?
- Czym jest przestępstwo komputerowe?
- Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko ochronie informacji
- Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko wiarygodności dokumentów
- Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko mieniu
- Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu
Czym jest przestępstwo komputerowe?
Przestępstwo komputerowe to dość ogólne pojęcie, w którym zawiera się ogół wykroczeń przeciw prawu, gdzie narzędziem zbrodni jest komputer oraz inne urządzenia cyfrowe. Za ich pomocą można dokonywać włamów i kradzieży nie tylko danych osobowych, ale i pieniędzy, towarów czy programów. Do tego zbioru zalicza się także szpiegostwo gospodarcze, oszustwa i wymuszenia różnego typu.
Zagrożeń cyberprzestępstwem jest wiele, dlatego przestępstwa komputerowe wymienia i opisuje strona prawnika (InformaticaLegis.com), specjalizującego się właśnie w prawie elektronicznym. Obecnie temat ten jest mocno niejednoznaczny, ponieważ wciąż pojęcie to nie zostało dokładnie sprecyzowane. Często bywa tak, że wykrycie sprawców dokonanego przestępstwa komputerowego jest właściwie niemożliwe, ponieważ możliwości ukrycia śladów są większe.
Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko ochronie informacji
W grupie tej mamy do czynienia z ogółem wykroczeń, które dotyczą złamania praw o ochronie informacji, co dotyczy zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorstw różnego typu. Zalicza się tego hacking komputerowy, czyli bezprawne wejście do systemu przez osobę nieuprawnioną oraz podsłuch, pozwalający na zbieranie danych bez wiedzy i zgody osób poszkodowanych. Często dochodzi też wówczas do niszczenia informacji, które jest czynem bezprawnym oraz sabotaż komputerowy, najczęściej objawiający się poprzez zablokowanie dostępu do sprzętu czy systemu lub uporczywe nękanie poszkodowanego (stalking).
Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko wiarygodności dokumentów
W tym przypadku najczęściej wymienia się jeden rodzaj przestępstwa, czyli dokonanie fałszerstwa komputerowego. Może się to więc objawić poprzez zmianę oficjalnych danych czy programów, przez co informacje w nich zawarte przestają być zgodne z prawdą i stanem faktycznym. Służy ono celom dezinformacyjnym, aby wprowadzić innych w błąd i oszukać.
Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko mieniu
Jest to często spotykana grupa przestępstw, która służy przede wszystkim oszustwom i kradzieżom w celach zarobkowych lub odwrotnie – unikania uiszczania opłat. Zalicza się do tego więc uzyskiwanie i korzystanie z nielegalnych programów komputerowych i paserstwo takich programów (piractwo komputerowe). To także szeroko pojęte oszustwa komputerowe i telekomunikacyjne, w tym kradzieże kart i danych, dzięki którym możliwe jest podjęcie gotówki przez osoby nieupoważnione (skimming – kopiowanie paska magnetycznego karty płatniczej). Często wiąże się to także z włamaniami do banków i oszukiwaniu systemu w celu dokonania nieuprawnionego przelewu.
Rodzaje przestępstw komputerowych przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu
Jest to wyższy szczebel przestępstw, w wyniku których liczba poszkodowanych może być znacznie wyższa. Dotyczy to więc sprowadzeniu zagrożenia dla zdrowia i życia osób, w tym także zakłócanie przetwarzania danych chronionych prawnie przez program komputerowy. Do tej kategorii zalicza się także cyberterroryzm, na przykład poprzez ataki na statki czy samoloty